Chúng ta đều biết rằng Eliud Kipchoge có thể nói là marathoner hiện đang đứng đầu thế giới, mỗi màn biểu diễn của anh đều chứng minh câu nói nổi tiếng: “Đối với con người, không có gì là giới hạn cả.” Là một chân chạy vĩ đại như vậy, ngoài sự ủng hộ của gia đình, đồng đội và ý chí kiên cường của chính bản thân ra thì còn một người rất đáng nhắc đến ở phía sau những thành công vang dội của Kipchoge, đó là huấn luyện viên Patrick Sang.

Hôm nay, ad muốn giới thiệu cho các bạn một huấn luyện viên “GOAT” – Patrick Sang. (Ảnh: © Dan Vernon / NN Running Team)

Là một vận động viên, Patrick Sang là một trong những chân chạy vượt chướng ngại tốt nhất thế giới, ông đã từng giành huy chương của giải vô địch thế giới, huy chương Olympic Games. Tuy nhiên, với vai trò là một huấn luyện viên, thành tựu của anh càng vượt xa hẳn những vinh dự trên đường đua, anh đã từng dẫn dắt nhiều elite như Eliud Kipchoge, Faith Kipyego, Geoffrey Kamworor,…và cũng có được nhiều thành tựu tương đối to lớn.

Tuy nhiên, nếu như bạn hỏi bất kỳ một học viên nào trong 25 học viên elite của trại tập huấn Kaptagat, họ đều sẽ trả lời bạn rằng Sang không chỉ đơn thuần là một huấn luyện viên, và đây cũng phản ánh đời sống tập luyện của họ, bởi họ không chỉ tập chạy bộ, mà đối với HLV Sang và các vận động viên, cuộc sống ở trại tập là “một cách sống”.

Đội nhóm NN đang tập luyện (Ảnh: © Dan Vernon / NN Running Team)

Khi được hỏi đến việc làm sao thực hiện công tác huấn luyện, Patrick cho biết học viên đầu tiên trong sự nghiệp huấn luyện của anh đó là chính bản thân mình. Và trước đó, khi anh còn là một vận động viên thì đã bắt đầu chỉ đạo tập luyện cho các vận động viên khác. Sau khi về hưu, anh nhận ra rằng bản thân mình vốn không đủ kiến thức và kỹ năng để trở thành một huấn luyện viên, do đó anh đã tham gia khóa học huấn luyện viên của điền kinh thế giới, trải nghiệm các khóa học từ thấp đến cao, học tập nhiều kiến thức huấn luyện của các lĩnh vực khác, và cũng bởi vì anh có lòng tin hơn đối với phương pháp huấn luyện của mình và những kế hoạch mà anh đã vạch ra.

Khi nhắc đến vai trò của một huấn luyện viên, Patrick Sang có cách nghĩ khác hẳn, ông cho biết: “Tôi cho rằng huấn luyện viên cũng như một nghệ thuật gia vậy, bạn có thể nhìn thấy một cách tổng quát tình trạng và tiềm năng của các vận động viên. Do đó, mỗi khi tôi kiểm tra các học viên của mình, tôi đều sẽ thấy được điểm yếu của họ.”

Huấn luyện viên không đơn giản là dạy người khác tập luyện, theo Patrick Sang: “Chúng ta vốn không phải đứng ở đó quan sát học viên và bảo với họ rằng họ cần phải làm những gì, mà phải hướng dẫn họ. Khi trạng thái của các học viên tốt, họ sẽ không ngừng tập luyện, tuy nhiên điều mà chúng ta muốn họ hiểu đó là chạy bộ cũng cần phải có thứ tự từ từ tiến bộ, việc tăng cường độ tập là điều tự nhiên.”

Điều sai lầm mà các vận động viên có lẽ thường hay mắc phải đó là không lắng nghe cơ thể mình, và cũng không hiểu rằng họ phải làm những gì, bởi vì một khi họ hiểu rõ nhu cầu bản thân thì họ sẽ bắt đầu hoạch định kế hoạch.

Patrick Sang (Ảnh: © Dan Vernon / NN Running Team)

Phải làm cách nào để ứng phó với những kế hoạch tập luyện khác nhau của vận động viên? Patrick cho biết: “Trong giai đoạn chuẩn bị kế hoạch, chúng tôi sẽ xác định mục tiêu năm của từng vận động viên, sau đó mới sắp xếp lịch tập luyện, đây là nguyên nhân khác biệt của trại tập huấn chúng tôi. Tất nhiên, nếu gặp phải lúc thực hiện chạy phục hồi, tất cả họ đều sẽ tham gia chạy cùng, song đối với những bài tập cụ thể thơn, họ sẽ áp dụng những lịch tập riêng biệt cho từng cá nhân.”

Patrick cho biết thêm mỗi người đều có hệ thống năng lượng khác nhau, nếu như bạn không tìm hiểu trước và huấn luyện một cách bình đẳng thì đối với họ đây là là điều bất lợi. Do đó, nên hiểu rõ các học viên của bạn, khi họ hoàn thành mục tiêu năm thì bạn sẽ tự nhiên phát hiện ra hướng đi tiếp theo của họ.

Còn về việc làm sao duy trì vai trò lãnh đạo trong khi huấn luyện và đảm bảo sử dụng phương pháp tập tốt nhất, Patrick Sang có một bộ phương pháp riêng của mình, và phương pháp này là “tín nhiệm”. Ông cho biết: “Nói một cách thông thường, những học viên làm việc với tôi và có được thành công đều có lòng tin vào huấn luyện viên, nếu như giữa vận động viên và thầy của họ không có sự tín nhiệm, thì khó có thể đi xa hơn. Chẳng hạn như Eliud và Geoffrey, cả hai chưa bao giờ hỏi tôi “Vì sao chúng ta phải làm điều này hay phải làm như vậy?”, họ chỉ tin tưởng toàn bộ quá trình và hoàn thành mọi thứ, đương nhiên cần phải nói rằng, đôi khi điều này sẽ mang lại áp lực nhiều hơn cho huấn luyện viên.”

Tôi không muốn vinh dự của tôi bắt nguồn từ thành tựu của vận động viên, bởi vì tôi cho rằng đây không chỉ là công lao của một người, mà là của cả một đồng độ ưu tú, chẳng hạn như về phương diện dinh dưỡng, tôi không phải là một chuyên gia của lĩnh vực này, do đó tôi sẽ hợp tác với chuyên gia mảng này để hỗ trợ chúng tôi tiến về trước.

Còn nhớ có một lần, có một chuyên gia dinh dưỡng đến trại tập huấn của chúng tôi, phát hiện chúng tôi còn có khá nhiều điều có thể điều chỉnh ở góc độ này, cho rằng chế độ bổ sung protein của các học viên là rất thấp. Do đó, chúng tôi đã tìm ra một phương pháp cải thiện, đó là dùng chính đôi tay của mình để làm ra những ổ bánh mì để bổ sung nguồn đạm lành mạnh cho học viên.

Bánh mì được làm từ các vận động viên của trại tập huấn Kaptagat nhằm bổ sung protein cho VĐV. (Ảnh: © Dan Vernon / NN Running Team)

Patrick Sang không những chỉ đứng ở vai trò một huấn luyện viên dạy chạy bộ, ông còn nhiệt tình giúp đỡ nâng cao các kỹ năng khác ở học viên của mình, chính vì vậy mà trại tập huấn Kaptagat được chăm sóc và phát triển như một khu sinh thái của họ vậy, bạn có thể bắt gặp Kipchoge dọn dẹp duy trì nề nếp vệ sinh, trong đó có những đoạn video quay cận cảnh Geoffrey và Eliud làm bánh, và đoạn phim này được tuyên truyền rộng rãi trên các nền tảng xã hội, nhưng không với mục đích khoe khoang mà là ghi nhận lại cuộc sống hàng ngày của họ ở trại tập.

Suy nghĩ của Patrick Sang đó là giúp cho các vận động viên trở thành những người toàn năng, ông khích lệ họ nói chuyện, giao lưu với nhau nhằm cổ vũ họ trưởng thành hơn. Ông bày tỏ rằng bạn sẽ không muốn chỉ thấy những vận động viên chạy bộ chuyên nghiệp trong trại tập, mà khi nhắc đến các kỹ năng giao tiếp xã hội thì họ lại như những người ngoài hành tinh không hề dính líu đến đời sống hiện thực của xã hội vậy.

Đồng thời, họ cũng sẽ mời các chuyên gia của nhiều lĩnh vực khác nhau tham gia vào các buổi họp của họ để truyền đạt các kiến thức khác nhau, chẳng hạn như quản lý tài chính, bảo hiểm, hoặc những vấn đề khác mà họ gặp phải ngoài sự nghiệp thể thao. Và giờ đây cuộc sống phong phú này đã trở thành văn hóa sống của trại tập huấn Kaptagat, những vận động viên của trại sẵn sàng ủng hộ và giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống, đôi khi chúng ta có thể bắt gặp họ ngồi lại với nhau để thảo luận hay tranh luận một số vấn đề nghiêm túc. Đây cũng chính là sự phát triển về mọi mặt của một nhân tài thể thao mà huấn luyện viên Patrick Sang hi vọng tiến đến.

Thời gian ăn uống của các vận động viên tại trại tập huấn Kaptagat (Ảnh: © Dan Vernon / NN Running Team)

Ở Kaptagat, mỗi vận động viên đều trải nghiệm cuộc sống như nhau, họ không có các phòng tập mang tính nghiên cứu cao sang, mỗi buổi tập luyện của họ đều được tiến hành trên mặt đường đất đá hoang sơ, tuy nhiên do sự phát triển không ngừng của quốc gia, giờ đây các con đường nhựa cũng ngày một xuất hiện nhiều hơn mặc dù đường đất đá trước kia mềm hơn đường nhựa nhiều, song việc các con đường nhựa được tu sửa cũng đồng nghĩa với một điều rằng: khu vực tập luyện của họ ngày càng bị thu hẹp lại.

Patrick Sang cho rằng công nghệ mới của giày chạy đều mang lại lợi ích cho vận động viên để họ có thể tập luyện trên các mặt đường cứng hơn xưa, đồng thời vẫn đảm bảo sự phục hồi cho thể lực để ứng phó với buổi tập khó khăn hơn vào lần tới. Nói một cách tổng quát, các loại đồng hồ thông minh và các thiết bị thông số hóa trong thể thao rất có ích trong việc hỗ trợ huấn luyện viên và vận động viên theo dõi và điều chỉnh biểu hiện của mình.

Nhóm NN trong thời gian tập luyện. (Ảnh: © Dan Vernon / NN Running Team)

Nhắc đến Geoffrey Kamworor, sau lần bị tai nạn xe cộ vào tháng 6/2020, anh đã hồi phục hẳn vào năm nay, đồng thời cũng đã sẵn sàng cho giải đua Valencia Marathon diễn ra vào đầu tháng 12/2021. Patrick Sang cho biết: “Tôi cho rằng Geoffrey có biểu hiện tốt về cả mặt thể chất lẫn tinh thần, bây giờ anh ấy là một vận động viên chuyên nghiệp. Tôi không hề đặt mục tiêu cho những vận động viên đẳng cấp như Geoffrey bởi vì việc đặt mục tiêu sẽ mang lại nhiều áp lực cho họ, tôi tin rằng những ai nghiêm túc thì sẽ nỗ lực hết sức để theo đuổi mục tiêu của chính họ.”

Geoffrey Kamworor tại trại tập huấn Kaptagat. (Ảnh: © Dan Vernon / NN Running Team)

Khi nhắc đến thành tích tốt nhất từ trước đến nay của Eliud Kipchoge, Patrick Sang nói: “Rất khó để tìm ra một thời khắc tốt nhất, đối với tôi mà nói, điều quan trọng nhất đó là, sau khi Eliud ý thức được tài năng đặc biệt của bản thân thì anh ấy đã có thể thành công điều khiển được chuyến đi này rồi, và việc điều khiển được khả năng thiên phú của anh ấy sẽ giúp anh ta vươn đến đỉnh cao thực sự trong sự nghiệp. Và đây mới chính là chuyến hành trình thực sự của một runner phải đi đến.”

(Ảnh: Lisi Niesner/Reuteurs)

Vào năm 2003, khi “ẵm” ngôi vị quán quân vô địch thế giới 5.000 mét tại Paris, lúc ấy Kipchoge còn là một thiếu niên, lúc ấy anh ta đã thành công đánh bại hai nhà vô địch lừng danh Kenenisa Bekele và Hicham El Guerrouj. Lúc ấy chỉ là giai đoạn mở đầu cho chuyến hành trình vang dội của anh ấy. Cho đến hôm nay, thử thách phá sub 2 tại Monza và Vienna có lẽ là thử thách lớn nhất trong sự nghiệp thi đấu của anh ấy. Đương nhiên, việc bảo vệ ngôi vị vô địch của Kipchoge dưới điều kiện thời tiết nóng bức của Tokyo cũng là điều tương đối quan trọng vô cùng.

Cuối cùng, Patrick Sang đưa ra một lời khuyên cho những ai muốn bước vào con đường chạy bộ như sau: Trước tiên, bạn cần phải hiểu rõ bản thân, mới có thể phát huy tiềm năng lớn nhất của mình; đừng nên e ngại trong tìm kiếm sự hỗ trợ từ những chuyên gia, vận động viên, huấn luyện viên để giúp bạn tiến bộ hơn. Mỗi người đều có tiềm năng khác nhau, do đó điều quan trọng nhất đó là phải nỗ lực trong giới hạn năng lực của mình.

Theo Running Biji